Demans Tedavisi Bursa

Bunama olarak da bilinen demans, bellek, düşünme ya da sosyal yetilerin bozulması olarak tanımlanmaktadır. İçerisinde birçok hastalığı barındırmasıyla beraber unutkanlık semptomunun ön plana çıktığı bir hastalıktır ve ilerleyici özellik taşımaktadır. Demansın kesin bir tedavisi olmamakla beraber belli tedavilerle hastalığın yavaşlatılması ve semptomların şiddetinin azaltılması sağlanabilmektedir. Demans hakkında daha detaylı bilgilere ulaşmak için Dr. Aslı Bahar Turan ile iletişime geçebilirsiniz.

Demans Nedir?

Kişinin hafızasında bozulmalar, hesaplama, organize olma ya plan yapma gibi yürütücü işlevlerinde azalmalar, karakter değişikliği  ve duygu kontrolü durumlarındaki değişiklikler demans tanısını akla getirmektedir.

Demansın birçok türü olmakla beraber en sık gözlemlenen türü Alzheimer olarak bilinir ve demansın %60-80’ini oluşturmaktadır. İnme sonucu oluşabilecek vasküler demans ikinci sırada gelmektedir. Demans bir anda ortaya çıkan bir durum değildir ve belirtilerini yavaş yavaş gösterir. Zaman içinde ilerleyici özellik taşımaktadır. Tipik olarak yaşlı insanlarda görülse de sadece yaşlılıkla ortaya çıktığı söylenemez. Bazı demanslar ise vücuttaki belirli maddelerin eksikliğinde kendini gösterebilir ve kalıcı bir durum oluşturmadan çözülebilmektedir.

Demans Neden Oluşur?

Beyni oluşturan birçok bölümdeki hücrelerin zarar görmesiyle kendini göstermektedir. Sinir hücrelerinin bağlantılarının zayıflamasıyla ya da zaman içinde hasar görmesiyle oluşabilmektedir. Beyin hücrelerinin iletişim kopukluğu yaşamasından dolayı kişinin hafızasında, hareket kabiliyetinde veya düşünce sisteminde bozukluklar ortaya çıkar.

Alzheimer en sık görülen demans türüdür ve tüm demansların üçte ikisini oluşturmaktadır. Genetik ve çevresel etkenlerin Alzheimer’a sebep olduğu bilinse de kesin sebebi henüz bilinmemektedir. Ancak yaş, aile öyküsü,kadın cinsiyet ön plandaki risk faktörleri arasındadır. Beynin ilk zarar gören bölgesi hipokampus adı verilen öğrenme ve hafızadan sorumlu bölgedir bu yüzden hafıza kaybı Alzheimer’ın genellikle ilk semptomlarından birisi olarak geçmektedir.

Bu nedenlerin yanı sıra madde veya alkol kullanımında, tümörün oluştuğu durumlarda ya da bu durumların bir arada olduğu durumlarda da demans yaşanabilmektedir.

Demansın Türleri Nelerdir?

Alzheimer: Hastalığın tüm nedenleri henüz bilinmemekle birlikte genetik olarak aktarılan üç genin mutasyon geçirmesinin, Alzheimer’ın küçük bir yüzdesine sebep olduğu bilinmektedir. Alzheimer hastalarının beyinlerinde protein öbekleri ve tau proteinlerinden oluşan lifli yapılar birikmekte ve bu yapıların nöronlar arasındaki iletişimi bozduğu düşünülmektedir.

Vasküler Demans: Beyne kan götüren damarlarda yaşanan bir hasar sonucu ortaya çıkan vasküler demans bilinen ikinci demans türüdür. Problem çözmede zorluk yaşanması, düşünme yavaşlığı ya da odaklanmada zorluklar gibi semptomlara sahiptir ve hafıza kaybına nazaran daha belirgin semptomlardır.

Lewy Cisimciği Demansı: Beyinde oluşan anormal protein yığınlarına lewy cisimleri denilmektedir. Kişinin uykuda rüya görürken hareket etmesi, halüsinasyonlar yaşaması ya da odaklanmada sıkıntılar yaşaması bilinen semptomlar arasındadır.

Frontotemporal Demans: Kişilik, davranış veya dil gibi işlevlerden sorumlu beynin ön ve temporal loblarındaki sinir hücrelerinin zarar görmesiyle ve parçalanması sonucu oluşan demans türüdür.

Demans Belirtileri Nelerdir?

Hafızada yaşanan bozuklar ve kayıplar, demansın ilk belirtilerindendir. Yeni alınan bir bilginin unutuluyor olması belirgin bir belirtidir. Kişinin konuştuğu şeyleri hatırlamaması, sürekli aynı şeyleri tekrar ediyor oluşu demansın belirtileri arasında gösterilebilir. Diğer belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Hafızada bozulma
• İletişim ve dilde bozulmalar
• Odaklanma sorunu
• Dikkat etme yeteneğinde sorunlar
• Neden-sonuç ilişkisi kuramama
• Görsel algıda bozulmalar

Demansın Evrelerine Göre Hangi Semptomlar Görülür?

Demansın evreleri erken, orta, ileri ve son evre olarak ayrılmaktadır. Erken evrede belirtiler genellik önemsenmez çünkü hastalığın işleyişi yavaştır. Unutkanlığın başlaması, tanıdıkların isimlerini bilememe ya da zamanın takibini yapamama gibi günlük yaşamı kısıtlamayan belirtilere sahiptir. Demans orta seviyeye evrildiğinde ise semptomlar daha belirgin ve insanın hayatını kısıtlayan bir hale gelir. Yaşanan son olayların ya da insanların unutulması, evin içinde kaybolmak, iletişim kurmada ciddi sıkıntılar yaşamak, kişisel bakımda yardım istemek ya da tekrar tekrar sorgulamak gibi davranış değişiklikleri yaşamak orta seviyede görülen belirgin semptomlar arasındadır.

Demansın ileri evresi ise kişinin zihinsel ve fiziksel olarak başkasına bağımlı hale geldiği evre olarak tanımlanabilir. Hareketsizlik ve hafızadaki ciddi bozukluklar kendini belirgin bir şekilde gösterir. Kişi zamanın ve mekanın farkında değildir. Çevresindekileri, akrabalarını ya da arkadaşlarını tanımakta güçlük çeker. Kişisel bakımını başka birisi olmadan yapamaz hale gelir. Yürümede zorluklar yaşanabilir ve agresif tutumlar sergilenebilir.

Demans Tanısı Nasıl Konulur?

Mini mental test adı verilen bir tarama testinin sonucunda demans şüphesi oluşmuşsa hastaya daha da ayrıntılı nörolojik ve psikometrik testler uygulanır. Kapsamlı fiziki muayene ve yakınlarının eşliğinde tıbbi öykü alınır. Beraberinde beyin görüntülemesi yapılır. Bu incelemelerle demans ayırıcı tanı konmaktadır. Demansta erken tanı tedavinin seyrini etkilemektedir.

Demans Tedavisi Nedir?

İlerleyici demans türleri için bir tedavi yoktur. Ancak hastalığın belirtileri ve semptomları belirli tedavi yöntemleri ile yönetilebilmektedir.

Kolinesteraz inhibitörleri: Hastalığının seyrinin geçici olarak durdurulması için kullanılan, hafıza ve karar verme sürecinde rol oynayan kimyasal habercilerin seviyelerini artıran birtakım ilaçlardır. Önceliği Alzheimer hastalığı olmakla beraber diğer türlerde de kullanılmaktadır.

Memantin: Hafıza ya da öğrenme gibi beyin fonksiyonlarında rol alan glutamatın aktivitesini düzenleyen bir başka kimyasal habercidir. Kolinesteraz inhibitörleri ile birlikte de verilebilmektedir. Tedaviye orta evrede eklenir.

Kimyasal tedavilerin yanı sıra hastalıklar için başka tedavi yöntemleri de bulunmaktadır. Hastanın yaşadığı alan daha güvenli hale getirilir ve uzman kişilerden yardım alınır. Demansın ilerleyeceği zamanlara hasta hazırlanır ve olası kazaların önüne geçilir. Dağınıklı ve gürültü gibi durumların azaltılması hastanın dikkati için önemlidir. Kesici aletler ya da araba anahtarı gibi tehlike oluşturabilecek nesneler hastadan gizlenir.